Credit by: https://www.youtube.com/watch?v=XP3l-yNpr4w

หากใครได้เคยเห็นหรือเข้าร่วมพิธีกงเต๊กแล้วล่ะก็อาจจะคุ้นเคยกับ “พิธีเดินข้ามสะพานกงเต๊ก” กันเป็นอย่างดีแล้วใช่มั้ยล่ะคะ? โดยเฉพาะกับคนไทยเชื้อสายจีนที่มักจะประกอบพิธีนี้ต่อจากการสวดพระอภิธรรมศพแบบไทยก่อนฌาปนกิจศพในวันรุ่งขึ้น แต่น้อยคนนักที่จะทราบถึงความเชื่อ ขั้นตอนการปฏิบัติ และข้อห้ามในขั้นตอนนี้ วันนี้เลอหรีดจะมาให้ความรู้เกี่ยวกับพิธีเดินข้ามสะพานกงเต๊กนี้กันค่ะ

“พิธีเดินข้ามสะพานกงเต๊ก” ถือว่าเป็นขั้นตอนที่สำคัญอีกขั้นตอนหนึ่งในการประกอบพิธีกงเต๊กเลยทีเดียวค่ะ เนื่องจากเป็นสัญลักษณ์แทนการเดินทางของดวงวิญญาณผู้ล่วงลับจากภพภูมิหนึ่งไปยังอีกภพภูมิหนึ่ง โดยมีบุตรหลานพาเดินข้ามสะพานโอฆสงสารไปส่งยังแดนปรโลก เมื่อส่งเสร็จจึงจะเดินทางข้ามสะพานกลับมายังโลกมนุษย์ค่ะ ซึ่งสะพานที่ใช้ข้ามในพิธีนี้เปรียบได้กับสะพานเชื่อมระหว่างโลกมนุษย์กับโลกของคนตายค่ะ นอกจากนั้นยังสื่อความหมายถึงการเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสังสารวัฏอีกด้วยนะคะ

ก่อนเริ่มพิธีเดินข้ามสะพานกงเต๊ก ลูกชายคนโตของผู้ล่วงลับจะต้องไหว้บูชาสะพานด้วยธูป 2 ดอก, ขนม และกระดาษเงินกระดาษทองค่ะ และพอเข้าสู่พิธี พระจะสวดมนต์ที่ปะรำหน้าศพ เมื่อสวดจนได้จังหวะของบทตอนแล้ว ขบวนพระก็จะเดินนำหน้า โดยพระรูปที่สองจะเป็นผู้ถือโคมวิญญาณของผู้ล่วงลับ ส่วนลูกชายคนโตจะเป็นผู้ถือกระถางธูปเดินนำหน้าขบวนลูกหลานโดยไล่เรียงลำดับศักดิ์และความอาวุโสค่ะ แต่ถ้าหากลูกชายคนโตของผู้ล่วงลับนั้นมีลูกชายก็จะต้องให้ลูกชายของลูกชายคนโตหรือที่เรียกกันว่า “ตั่วซุง” (คนจีนถือว่า “ตั่วซุง” นี้เป็นลูกชายคนเล็กของผู้ล่วงลับด้วยค่ะ) มาต่อท้ายเป็นลูกชายคนเล็ก แล้วจึงตามด้วยลูกสะใภ้ ลูกสาว ลูกเขย แล้วต่อด้วยชั้นหลานและเหลนค่ะ

Credit by: https://lh3.googleusercontent.com/5S7sV78gPkpAeJs3gfsjyU532IIAFQzoUsoOKGf2Fk-eNcxgzoV_wk9gvRTB2hte55haaA=s162

การเดินข้ามสะพานกงเต๊กนี้จะมีอยู่ 2 ช่วงด้วยกันก็คือช่วงข้ามไปและข้ามกลับค่ะ โดยในช่วงแรกจะเป็นการพาดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับเดินข้ามสะพานไปส่งยังแดนสวรรค์ และเมื่อเดินข้ามไปถึงแดนสวรรค์ พระก็จะหยุดขบวนและวางโคมวิญญาณลงกับที่ เพื่อกราบไหว้พระพุทธด้วยธูป 3 ดอก และให้ลูกชายคนโตเป็นผู้ไหว้พระพุทธแทนผู้ล่วงลับแล้วปักธูปลงในกระถางธูปของผู้ล่วงลับเอง จากนั้นขบวนพระก็จะพาขบวนลูกหลานเดินสะพานข้ามกลับมายังโลกมนุษย์ แต่จะไม่ถือโคมวิญญาณของผู้ล่วงลับกลับมาด้วย และขากลับก็จะต้องข้ามสะพานสวนทางกับขาไปด้วยจำนวนรอบเท่าเดิม ข้ามไปกี่รอบก็ต้องข้ามกลับมาจำนวนรอบเดียวกันค่ะ ที่สำคัญที่สุดก็คือในการเดินข้ามสะพานไป-กลับแต่ละครั้งจะต้องโยนเศษเหรียญสตางค์ลงในอ่างน้ำที่วางไว้อยู่ตรงหัวสะพานและปลายสะพานด้วย เปรียบเสมือนเป็นการซื้อทาง / เป็นค่าผ่านทางของทั้งผู้ล่วงลับและของตนเองด้วย หรืออีกนัยหนึ่งก็เป็นการสอนให้ลูกหลานไปในตัวว่าเราไม่สามารถนำชื่อเสียงหรือทรัพย์สินเงินทองติดตัวไปด้วยเมื่อสิ้นชีวิตนอกจากบุญและบาปนั่นเองค่ะ สำหรับข้อควรระวังหรือข้อห้ามในขั้นตอนพิธีการเดินข้ามสะพานกงเต๊กนั้นก็คือ หากลูกหลานที่เป็นผู้หญิงคนไหนที่มีประจำเดือน หรือกำลังตั้งครรภ์ล่ะก็ห้ามข้ามสะพานเด็ดขาด แต่ให้เดินอ้อมสะพานอยู่ด้านล่างแทนค่ะ

บริการจัดส่งพวงหรีดถึงศาลาวัดทั่วประเทศ จัดส่งฟรีในพื้นที่กรุงเทพฯ สั่งเลย!

เมื่อขบวนพระและขบวนลูกหลานเดินทางกลับมายังโลกมนุษย์แล้ว ขบวนพระก็จะหยุด และลูกชายคนโตจะต้องนำกระถางธูปไปวางไว้ที่ปะรำหน้าศพ เจ้าหน้าที่จะนำหีบเสื้อผ้าของผู้ล่วงลับมาวางไว้โดยมีโคมวิญญาณวางซ้อนบนหีบเสื้อผ้าอีกที จากนั้นลูกหลานก็จะมานั่งฟังพระสวดต่อที่หน้าปะรำพระพุทธจนจบหนังสือมนต์เล่มสุดท้าย ในระหว่างที่พระสวดมนต์จนจบเล่มจะต้องนำหนังสือมนต์นี้ให้ลูกชายเปิดดูทุกครั้งแล้วจึงยกหนังสือสวดมนต์นั้นขึ้นจบถวายค่ะ เมื่อเสร็จพิธี ลูกหลานจะก้มลงกราบหน้าศพ 4 ครั้งแล้วช่วยกันนำหีบเสื้อผ้ากงเต๊กและโคมวิญญาณไปเผา รวมไปถึงบรรดาข้าวของกงเต๊กอื่น ๆ ทั้งหมดด้วย ซึ่งการนำข้าวของกงเต๊กไปเผานั้นจะเรียกว่า “การเหี่ยม” โดยมีหลักการเหี่ยมว่าคนอื่นสามารถช่วยยกของกงเต๊กได้ แต่ลูกหลานของผู้ล่วงลับเท่านั้นจะต้องเป็นผู้เหี่ยมของกงเต๊กทั้งหมดและทุกชิ้นไม่ให้ขาดตกสิ่งใดเลย เป็นอันเสร็จสิ้นพิธีการเดินข้ามสะพานกงเต๊กค่ะ

เมื่อเพื่อน ๆ ได้อ่านบทความนี้แล้ว เลอหรีดเชื่อว่าเพื่อน ๆ จะต้องทราบเรื่องราวเกี่ยวกับความเชื่อ ขั้นตอนการปฏิบัติ และข้อห้ามหรือข้อควรระวังในพิธีเดินข้ามสะพานกงเต๊กมากขึ้นอย่างแน่นอนค่ะ แล้วคราวหน้าเลอหรีดจะมาให้ความรู้เกี่ยวกับ “พิธีการถวายเครื่องกระดาษ” กันต่อค่ะ